تعمیر هارد دیسک های سوخته
تعمیر هارد دیسک های سوخته
هارد دیسک ها قطعات الکترونیکی هستند که در رایانه های شخصی وظیفه ذخیره سازی اطلاعات را برعهده دارند. این قطعه نیز همچون همه وسایل الکترونیک دیگر در معرض خرابی و از کار افتادن و یا همان سوختن است.در اصطلاح فنی هارد دیسک سوخته به آنهایی گفته می شود که با وصل جریان برق، هیچ واکنشی اعم از روشن شدن، چرخش موتور، صدای هد و شناخته شدن در ویندوز نداشته باشد. این نوع مشکل در اثر خرابی بورد به وجود می آید. تنها قطعه قابل سوختن در بخش مدیا موتور اصلی گرداننده دیسک هاست؛ این پدیده یعنی سوختن موتور بسیار نادر بوده و تقریبا هیچگاه دلیل مشکل نخواهد بود. البته موارد دیگری نیز می تواند اتفاق بیافتد که نتیجه ای مشابه با سوختن بورد داشته باشد، اما این موارد در سطح تئوری بوده و با توجه به پیشرفت در فناوری ساخت قطعات مکانیکی هارد دیسک خرابی های اساسی در این قسمت تقریبا غیر ممکن است.
چرا بورد هارد دیسک ها می سوزد
خرابی بورد می تواند دلایل مختلف و متفاوتی داشته باشد. اولین و ساده ترین آنها نواسانات برق است. استفاده از منبع تغذیه با توان نا مناسب و یا با کیفیت ساخت پایین و فاقد استاندارد های لازم می تواند از دلایل اصلی این مشکل باشد. چنین منابع تغذیه ای در صورت بروز فشار های لحظه و افزایش میزان جریان خروجی ممکن است، باعث ایجاد موج و نوسانات ناخواسته در جریان برق تامین شده برای هارد دیسک شوند. همچنین منبع تغذیه ضعیف در برابر نوسانات برق شهری ورودی نیز مقاومت مناسبی نداشته و ممکن است، این نوسان را مدار های داخلی منتقل کنند.
علاوه بر خود منبع تغذیه، انواع تبدیل ها و اتصالات اضافه شده به آن نیز می توانند مشکل ساز باشند. استفاده از اتصال ها تبدیل برق مولکس به ساتا می تواند به دلیل نداشتن سطح تماس و کیفیت مناسب در محل اتصال باعث بروز مشکلات برای هارد دیسک ها شود.
البته همیشه هم مشکلات برقی در هارد دیسک ها ریشه های خارجی ندارند. این مشکلات می تواند در اثر مشکل در قطعات خود بورد نیز بروز کند. برروی بورد هارد دیسک بخشی برای کنترل و محافظت جریان برق وجود دارد. خرابی قطعات در این بخش هم می تواند با قطع جریان برق عملا هارد دیسک را از کار بیندازد و هم می تواند با ایجاد اتصال کوتاه به دیگر قطعات آسیب بزند. البته همان طور که گفته شد این بخش برای محافظت طراحی شده است و عملکردی شبیه فیوز برق دارد. مشکلات این چنین در هارد دیسک ها به راحتی با تعویض یک قطعه بسیار کوچک بر روی بورد هارد دیسک قابل حل هستند.
در مرحله بعدی قطعاتی که ممکن است آسیب ببیند چیپ کنترل کننده موتور هارد دیسک و کنترلر اصلی هستند. این دو قطعه ممکن است به دلایل مختلفی با مشکل مواجه شوند. یکی از این دلایل همان نوسان برق است. مشکل دیگر حرارت بسیار بالا و نبود تهویه مناسب برای هارد دیسک است؛ در صورتی که هارد دیسک در شرایط قرار بگیرد که امکان دفع حرارت مناسب نداشته باشد (عملکرد قطعات مکانیکی می تواند حرارت بسیار بالایی تولید کند که این حرارت در نهایت به بورد منتقل می گردد، به علاوه قطعه همچون کنترلر موتور به دلیل عبور دهی و کنترل برق مصرفی موتور می تواند به شدت داغ شوند و نیاز است این حرارت به نحوی دفع شود)، این دمای بالا باعث کاهش شدید عمر عملکردی قطعات الکترونیکی شده و احتمال بروز مشکلات را در آنها زیاد می کند و حتی می تواند مستقیما به آنها آسیب بزند.
مشکل دیگری که می تواند چیپ های موجود برروی بورد را تحت تاثیر قرار دهد، زمان است. قطعات الکترونیکی عمر عملکردی مشخصی دارند. البته ممکن است یک قطعه بسیار بیشتر از عمر پیش بینی شده برای آن به عملکرد صحیح خود ادامه دهد، اما به هر حال با گذشت زمان احتمال خرابی بیشتر می شود. و همانطور که گفته شد حرارت می تواند این روند پیر شدن را سرعت بخشد.
همه مواردی که تاکنون گفته شد مشکلاتی هستند که با تعویض آن قطعه معیوب و یا حتی تعویض بورد هارد دیسک به طور کلی قابل حل هستند. اما تنها قطعه ای که در صورت خرابی امکان جایگزینی ندارد، حافظه رام موجود بر روی بورد هارد دیسک است. این حافظه حاوی اطلاعات حیاتی برای عملکرد هارد دیسک و اطلاعات درون منحصر به هر هارد دیسک است. در صورتی که این قطعه آسیب دیده باشد و اطلاعات آن از بین برود، امکان و احتمال تعمیر هارد دیسک بسیار پایین خواهد بود. البته روش ها و تکنیک های برای بازسازی این اطلاعات و یا استفاده از اطلاعات هارد دیسک های دیگر بر روی هارد دیسک معیوب وجود دارد؛ اما این روش ها قطعی و همیشگی نیستند و این کار به سادگی تعویض یک قطعه نخواهد بود.
مشکلات غیر بورد در هارد دیسک های خراب
خرابی بورد می تواند دلایل مختلف و متفاوتی داشته باشد. اولین و ساده ترین آنها نواسانات برق است. استفاده از منبع تغذیه با توان نا مناسب و یا با کیفیت ساخت پایین و فاقد استاندارد های لازم می تواند از دلایل اصلی این مشکل باشد. چنین منابع تغذیه ای در صورت بروز فشار های لحظه و افزایش میزان جریان خروجی ممکن است، باعث ایجاد موج و نوسانات ناخواسته در جریان برق تامین شده برای هارد دیسک شوند. همچنین منبع تغذیه ضعیف در برابر نوسانات برق شهری ورودی نیز مقاومت مناسبی نداشته و ممکن است، این نوسان را مدار های داخلی منتقل کنند.
علاوه بر خود منبع تغذیه، انواع تبدیل ها و اتصالات اضافه شده به آن نیز می توانند مشکل ساز باشند. استفاده از اتصال ها تبدیل برق مولکس به ساتا می تواند به دلیل نداشتن سطح تماس و کیفیت مناسب در محل اتصال باعث بروز مشکلات برای هارد دیسک ها شود.
البته همیشه هم مشکلات برقی در هارد دیسک ها ریشه های خارجی ندارند. این مشکلات می تواند در اثر مشکل در قطعات خود بورد نیز بروز کند. برروی بورد هارد دیسک بخشی برای کنترل و محافظت جریان برق وجود دارد. خرابی قطعات در این بخش هم می تواند با قطع جریان برق عملا هارد دیسک را از کار بیندازد و هم می تواند با ایجاد اتصال کوتاه به دیگر قطعات آسیب بزند. البته همان طور که گفته شد این بخش برای محافظت طراحی شده است و عملکردی شبیه فیوز برق دارد. مشکلات این چنین در هارد دیسک ها به راحتی با تعویض یک قطعه بسیار کوچک بر روی بورد هارد دیسک قابل حل هستند.
کلام آخر
هیچگاه در شرایط معمول اقدام به باز کردن در هارد دیسک ها نکنید، این کار بسته به نوع هارد دیسک می تواند بطور کلی باعث خرابی و از کار افتادن آن شود. همیشه در صورت بروز مشکل برای هارد دیسک ها در اولین اقدام از کارشناسان متخصص در زمینه تعمیرات هارد دیسک کمک بخواهید.